TEMEL İNGİLİZCE TÜRKÇE HUKUK SÖZLÜĞÜ - R

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - Q - R -  S - T - U - V - WYZ

R. — kıral

rabbinate — hahamlık

rack-rent — fahiş kira bedeli, intifaya yakın kira bedeli

raffle — eşya piyangosu

raising of seals (placed upon property arrested or distrained) — mühür fekki (bk. Fek No. 2 a)

rank — zaman aşımına uğramış bir borç hususunda dâva

rank — rütbe (askeri)

rank order (of priority) — derece

ranson — fidye, fidye-i necat

rape — cebren ırza geçmek

rapine — çapulculuk, yağmacılık

rata ( pro - ) — nispetle, paya göre

rate — belediye rüsumu

rate of exchange — kambiyo rayici

rate of interest — faiz nisbeti

rateable value — belediye rusumu

tarhına elverişli kıymet

ratification — icazet

ratification — tasdik, onama

ratio decidendi — bir hükmün gerekçesi

ratione soli — sırf mantık itibariyle 

ratione tenurae — tasarruf hakkı yüzünden

ravishment — adam kaldırmak

raw material — hammadde 

Re. — filan mesele, iş, dâva

ready to sail — yola hazır

real action — aynî dâva

real contracts — aynî akitler

real estate —- gayrimenkuller, arazi, mülk

real obligation — aynî mesuliyet

real property— gayrimenkul mülkiyeti

real property (credit o n - ) — gayrimenkul veya ipotek mukabili avans (bk. Avans No. 2 )

real property law — arazi hukuku

real representative — ölüm anında vefat eden kimsenin gayrimenkullerinin intikal ettiği kimse

real securites — gayrimenkul rehni

real servitude — gayrimenkul mükellefiyeti

real statute— aynî statü (bk. Ahkâm-ı şahsiye*)

real union — hakikî birleşme (bk. Birleşme No. II)

realization — tahakkuk, gerçekleştirilme; paraya çevirme

realize assets (to - ) — paraya çevirme

realm — devlet, imparatorluk, krallık

realty — gayrimenkul mal

reason — sâik

reasons for decision — hüküm sebepleri

reasonable price — değer pahası

rebate — tenzilat, iskonto

rebut — reddetmek, tekzip etmek

rebuttable presumption — kati olmayan (alelâde) karine (bk, Beyyine No, 4 b)

rebutter — dâva edilenin ikinci cevap lâyihası

recall — feshetmek, iptal etmek

recapitulation — hülâsa, icmal

recaption — malıpı, karısını, çocuğunu ve saireyi kanunsuz olarak alıkoyan kimseden geri alma

receditur a placitis juris potius quam injuriae et delicta maneant impunita — haksızlık ve suçlan cezasız bırakmaktansa kanuni şekilde affederiz

receipt — makbuz senedi; tesellüm; makbuz

recieved for shipment — tesellüm konşimentosu (bk. Konşimento No. 2)

receiver (official-) — müflise ait para ve eşyası kabz, muhafaza ve idare için mahkemece tayin edilen memur; tasfiye memuru; yediemin

receiver of stolen property — yatakçı receiver of wreck — karaya oturan bir gemiye bakmak vazifesiyle tayin edilen memur

receiving and concealing — yataklık

receiving order — iflas talebi üzerine mahkemece müflisin mallarının bir memur tarafından muhafaza ve idaresi hakkında verilen karar 

reception order — akıl hastalığına müptelâ olan kimseyi tımarhanesine almak hakkındaki mahkeme kararı

recess — tatil 

recharter — tekrar kiralamak

recidivist — sabıkalı, ikinci defa mahkûm olmuş kimse

recipient — alan kimse, alıcı

reciprocal — mütekabil, karşılıklı

reciprocal insurance — mütekabil sigorta

reciprocal promises (contract containing •) — tam karşılıklı akit (bk. Akit No. 2)

reciprocity — ticari mübadele usulü

recitals (introductory -) — bir vesikanın, hükümlerinin saikini anlatan kısmı

recitals (narrative •) — bir vesikanın, vakayı anlatan kısmı; hadisenin hikâyesi

reckless conduct — dikkatsizce (kaygısızca) hareket

reckon — saymak, hesap görmek, hesabım kesmek

reclaim — itirazda bulunmak, iadesini istemek

redaimant — şikâyetçi, iddiacı

reclaiming — hükme karşı istinaf

reclamation — itiraz, isteme

recognisance — sanığın mahkemeye kargı verdiği bir nevi taahhüttür ki ona göre sanık duruşma gününde geleceğini ve o güne kadar fenalık yapmayacağını vadeder

recognition — tanıma

recognition of states — devletlerin tanınması

recognitors — jüri heyeti üyesi

reconciliation — uzlaşma

reconversion — eski haline konma veya girme

reconveyance — ilk sahibine geri verme

record — zabıt varakası, fezleke

record (conveyance by - ) — kazai veya teşrii tasarruf şeklinde yapılan temliki muamele

record of previous convictions — adli sicil

Record Office — arşiv

recorder — en az beş yıl avukatlık yaptıktan sonra sulh yargıcı olarak tâyin edilen kimse

recordership— sulh hâkimliği, kadılık

recording derk — zabıt kâtibi

records — dosya, argiv

records o f election — intihap mazbataları, seçim mazbataları

recoup — tenzilât yapmak, iskonto vermek

recours (right of - ) — rücu hakkı

recoverable — tahsili caiz

recoveree — aleyhinde istirdat veya

rücu dâvası caiz olan kimse

recoveror — istirdat veya rücu hakkını kullanan kimse

recovery — istirdat, rücu

recovery of property (action for -) istihkak (hakediş) dâvası

rectification — tashih, düzeltme

recto de dote — cihazın iadesi hakkında dul kadının, kocasının mirasçılarına karşı açtığı dâva

rector — mahalle papazı, rektör

Red Crescent Society — kızılay cemiyeti (derneği)

Red-Cross — kızılhaç

red tapery — kırtasiyecilik

red-tapism — kırtasiyecilik

reddendo singula singulis — bir cümle içinde çeşitli fail ve fiiler bulunduğu takdirde birbirleriyle münasebettar olan fail ve fiiller birlikte okunmalıdır,

reddendum — bir senette münderiç

bedel veya ücret kaydı

redditus — hasilât kirası

redeemed shares — intifa senetleri

redemption — itfa

redemption — bey-i bilvefa

redemption (price of - ) — bedel-i nakdî

re-discounting — mükerrer iskonto

redraft — retret

redress — hata veya kusurları tashih,

tamir, ıslah

reduction — tenkis,, azalma

reduction into possession — bir hakkın konusu olan alacağı tediye ettirmek suretiyle nakit haline sokmak

reduction of capital — sermayenin azaltılması

reduplication (mechanical •) — mihaniki çoğaltma

re-election — tekrar intihap

re-entry — yeniden zilyetliğe almak

reeve — ayan bası, çiftlik emini, belde meclisi reisi

re-examination — yeniden sorguya çekme

re-exchange — retret fiyatı; yabancı bir memlekette ödenmesi lâzım gelen bir poliçenin piyasa (rayiç) farkı

re-exportation — ithal edilen malın yeniden ihracı

re-extent — ikinci hacız karan veya muamelesi (tahsili emval kanunu gereğince)

referee — bilirkişi, eksper

referee (official • ) — mahkeme memuru olan eksper

referee (special-) — taraflarca seçilen bilirkişi veya eksper

refees on private bills — Avam Kamarasının memuru olan röportörler

reference — bilirkişinin raporu, ekspertiz

reference in case of need — poliçayı lüzumu halinde kabul veya tediye etmek üzere gösterilmiş olan kimse 

reference (in-or with -) — nazaran

reference-number — dosya numarası

referendum — referandum

reformatory (corrective) measures — emniyet tedbirleri

refractoriness — inatçılık, itaatsizlik

refractory — inatçı, itaatsiz

refresher — avukata verilecek celse ücreti

refreshing memory — bir tanığın, kendisi tarafından yapılan bir evraka istinaden hafızasını tazelemesi hakkı

refuge (port of - ) — barınma limanı 

refund — borcunu ödemek

refusal — kabul etmeme, imtina, red cevabı verme

refusal of payment — adem-i tediye

refutation — tekzip, cerh; aksini ispat veya arz etme

regalia — kralın imtiyaz ve rüçhan hakları

regality — eskiden krallar tarafından asilzadelere ihsan edilen imtiyaz

regency — niyabet

regent — naip (bk. Niyabet)

regime — rejim

regionalism — adem i merkeziyet sistemi, eyaletlere bölüm e taraftarlığı

register — kütük, sicil; bordro; kayıt

register of births — doğum kütüğü

register of births, deaths and marriages.— ahvali şahsiye sicili

register of deaths — ölüm kütüğü

register of marriages — evlenme kütüğü

register of writs — çeşitli dâva formüllerini ihtiva eden koleksiyon

register - office — sicil idaresi

register - port — sicil limanı

registered — kayıtlı, müseccel

registered office — şirket merkezi

registered shares (not to the bearer) — nama yazılı senetler

registrar — sicil memuru

registrar and merchants — denizcilik mahkemesince görülecek dâvalara  müteallik zarar ve tazminat gibi hesap işlerini yapan memur ve iki tüccar

Registrar-General of Births, Deaths and Marriages — ahvali şahsiye sicilinin baş memuru 

registration — tescil

registration (land -) — gayrimenkullerin tapu siciline getirilmesi

registration of births — doğum vakalarının kütüğe geçirilmesi

registration of business names — ticaret unvanlarının sicile geçirilmesi

registration of deaths — ölüm vakalarının kütüğe geçirilmesi

registration of marriages — evlenmelerin kütüğe geçirilmesi

registration of title —- gayrimenkuller hakkındaki ayni hakların tapu siciline geçirilmesi

registration-office — nüfus memuru (ahvali şahsiye memuru)

registry — sicil dairesi; sicil defteri; kayıt

registry (certificate of - ) — bayrak tasdiknamesi

registry (land • ) — tapu sicilli

registry (port of - ) — sicil limanı

regrater — ara komisyoncusu

regulae generates — Yüksek Mahkemenin kaideleri

regulation — nizamname, tüzük; nizam, intizam; talimatname yönetmelik

regulations (house - ) — dahili nizamname, içtüzük

rehabilitation — cevazi istihdam karan

rehabilitation — itibarın yerine gelmesi

re-hearing — tekrar istima, istinaf mahkemesi huzurunda cereyan eden yeni duruşma

reimbursement — ödeme, masraflarım iade

re-insurance.— mükerrer sigorta

rejection — tard, red

rejoinder — cevap aleccevap

relapse — tekerrür

relation — münasebet

relation — ele verenin ifadesi

relation (legal - ) — hukuki ittisal

relation back — makabline şamil olma

relationship — hısımlık

relationship (legal - ) — hukuki münasebet

relative — akraba, hısım

relative majority — nisbi ekseriyet (bk. Ekseriyet No. 2)

relative nullity — nisbî butlan 

relative nullity ( grounds for - ) — nisbi butlan sebepleri (bk. Evlenme

de sakatlar)

relator — ele veren, muhbir

release — feragat, ibraz; ferağ

release from arrest — haczin fekki (bk Fek No. 1)

release of debt — ibra

relegation — sürgün etme veya olma

relevant — ilgili, önemi haiz olan

reliable — itimada şayan, muteber

relieta verificatione — ikrardan rücu

relief — yardım, iane; sadaka; dâva ile iddia olunan şey

relief sought — iddia olunan şey

religious association — dim cemiyet

religious foundations — diyani tesis

religious law — dini hukuk

religious marriage ceremony — dini evlenme

relinquishment — feragat, terk, vazgeçme

rem (action in - ) — ayni dâva

rem (claim ad • ) — ayni dâva

rem (in - ) — aynî (hak veya dâva)

remainder — beklenen haklar

remand — mevkuf olarak muhakeme edilme

remanet — başka celseye bırakılan dâva

remedy (legal-) — bir hakka tecavüzün men'i, refi veya tazminine yarayan kanunî yol

remembrances — hazînenin üç yüksek memuruna verilen ünvan

remembrancer of the City of London — Londra şehir meclisinin parlâmento temsilcisi

reminder — ihtar, ihbar

remise — teslim etmek

remission — bir dâvanın üst mahkemece alt mahkemeye iadesi

remission of a debt — alacaktan feragat (vazgeçme), ibra

remission (pardon of an offender) — hususi af

remittance — havale; police; poliçe çekme

remittee — havale alaa kime, adına havale edilen, müstefit

remitter — gönderen, mürsil 

remitter — daha eski ve daha yeni bir temlik muamelesine istinaden gayrimenkul iktisap eden kimsenin iktisabı daha eski muamelenin neticesinde vuku bulmuş sayılır

remonstrance — protesto

remoteness — uzaklık; bir temlikin ancak pek uzak bir istikbalde hüküm ifade etmesi

remoteness of damage — illiyet rabıtasının mevcut olmaması

removal from office — açığa çıkarma

removal of public officer — memuriyetten ihraç

remove magistrate from office — memuriyetten ihraç

remuneration — ücret

render of account — hesap hulâsası

renewal — tecdit, yenilenme

renounce — feragat etmek, vazgeçmek

renouncement — feragat, terk

renovation fund — yenileştirme fonu

rent — kira bedeli (bk. İcar No. 2)

rent (ground -) — arsa iradı (kirası)

renteharge — irad senedi

rent day — kira tediyesi günü

renunciation of the inheritance — mirastan feragat

renvoi — atıf

re-opening of a case — muhakemenin iadesi

reorganization — ıslah

reparations — tazminat, tamirat

repatriation — bir ecnebinin kendi memleketine geri gönderilmesi; vatandaşlıktan çıkarılmış olan kimseyi yeniden vatandaşlığa kabul

repayment — ödeme, tediye, geri verme

repeal — ilga, bir kanunun kaldırılması

repetition of an offence — tekerrür

replacement — eski yerini tutma

repleader — ikinci dâva, yeniden dâva

replegiari facias — istihkak dâvasına müteallik karar

replevin (action of •) — menkuller hakkındaki istihkak dâvası

reply (replication) — cevap aleccevap

report — rapor, lâyiha

report of investigation — muayene raporu

reports (L a w -) — kazai içtihatları ihtiva eden mecmualar

represent — temsil etmek

representation — temsil

representation — izahname; sözleşme yapılmadan önce bir tarafın diğerine yaptığı beyanlar

representations — şikâyetler, itirazlar

representative — mümessil, temsilci

representative (legal- ) — kanuni mümessil (temsilci)

representative action — bir üyenin kendisi ve aynı zümre veya birliğin diğer üyeleri için açtığı dâva

representative authority — temsil salâhiyeti

reprieve — cezanın tecili

reprimand — tevbih; ihtar cezası

reprisal — geri alma; misliyle mukabele

reproof right — te'dib hakkı

republic — cumhuriyet

republican system — cumhuriyetçilik

republicanism — cumhuriyetçilik

republication — evvelce kaldırılmış bir vasiyetnamenin vasiyet eden kimse tarafından yeniden muteber hale konulması

repudiation — red; kabul etmeme

repugnant — zıt, muhalif

repurchase — bey'i bilvefa

repurchase ( right to • ) — vefa hakkı

reputation — şöhret, itibar

reputed ownership — sahiplik karinesi

request (letter of - ) — diplomasi yolunda yabancı memleketlerde delillerin tespiti hakkındaki adli yardım

requirements (legal - ) — kanuni şartlar

requisitions on title — satış mukavelenamesi deki hata veya noksan olan bertaraf etmek için yapılan talepler

res — şey

res accessoria sequitur rem principalem — teferruat asıl şeyi takip eder

res gestae — herhangi bir muamele ile ilgili olan vakalar

res integra — ne bir içtihat ne de bir hukuk kaidesiyle henüz halledilmiş ve bundan dolayı halledilmesi lâzım olan hukukî mesele

res inter alios acta alteri nocere non debet — âkidler arasında yapılan muamele âkid olmayan kimseye zarar veremez

res ipsa loquitur — halin icabından anlaşılacağı gibi

res judicata — kaziye-i muhkeme, kesin hüküm

res judicata pro veritate accipitnr — kesinleşmiş hüküm hakikat sayılır

res nova — henüz halledilmemiş bir mesele

res nullius — sahipsiz mal

rescission — rücu; cayma

rescous (or rescue) — mahpusu kurtarmak, haczedilen malların zorla elde etmek

rescue cases — bile bile işlenmiş olan fiillerden doğan tazminat borcu

reservation (mental - ) — zihnî takyit (bk. Muvazaa No. 2 )

reservation of ownership — mülkiyeti muhafaza mukavelesi

reserve fund — ihtiyat akçesi

reserved” (“ all rights-) — ihtirazi kayıt

reserves (latent - ) — gizli ihtiyat akçesi

residence — bir kimsenin oturduğu mahal (bk. Mesken No. 2)

residence (declaration of - ) — ikamet beyannamesi

residuary account — mirasın tasfiyesindeki son hesap

residuary legatee — safi irat mirasçısı, arta kalanı alan mirasçı

residue — borçlarla vasiyetler ödendikten sonra kalan safi tereke

resignation — istifa, çekilme

resolution — bir meclisin karan

resolution (extraordinary - ) — dörtte üç ekseriyetle ittihaz edilen karar

resolution (ordinary-) — adi ekseriyetle ittihaz edilen karar

resolution (special-) — dâveti en az ' 21  gün evvel yapılmış olan bir genel heyetin toplantısında dörtte üç ekseriyetle ittihaz edilen karar

resor (last-) — son merci

respite — mehil, mühlet, tehir

respondeat superior — istihdam edenin, istihdam edilenin fiillerinden mesuliyeti

respondent — dâva (istinaf veya temyiz) edilen

respondentia — rehni yalnız yük olan deniz ödüncü

response — cevap lâyihası

responsibility — mesuliyet

responsibiliy of the administration — idarenin mesuliyeti

responsibility of the judge — hakimlerin (yargıçların) mesuliyeti

responsible — mesul, zâmin 

restitutio in integrum — eski halin iadesi; eski hale getirme

restitution — iade

restitution in kind — eski halin iadesi (bk. Eski hale getirme No. 2)

restitution (action for - ) — istirdat dâvası

restitution (writ of - ) — çalınan eşyanın, hakiki malikine iade edilmesi hakkındaki karar

restitution (writ of - ) dâva olunanın nakşedilmiş bir hükmün cebri icrası yüzünden uğradığı zararın tazmini hakkındaki karar

restoration — eski haline irca

restraining order — muhalefet varakası

restraint — nehyedici hükümler; men, tahdit

restraint of marriage — evlenme memnuiyeti

restraint of princes — en yüksek makamın emrettiği el koma

restraint of trade (convenants in -) — rekabet memnuiyeti

restraint on alienation — temlik edilmemek şartı

restraint on anticipation — istikbalde

elde etmeleri umulan gelirler üzerinde tasarruf yasağı

restriction — tahdit

restrictive indorsement — senedin

ciro tarikiyle devredilmesini menedici ciro

restrictive injunction — bir şey yapmamak hususunda mahkemece verilen emir

restrictive provisions — tahdidi hükümler

rests — hesap devresi

result — netice

result (to - ) — eski sahibine avdet

resulting trust — tesisin semereleri tesis edene tahsis edilmiş tesis

resummons — yeniden celp veya davetname

resumption — arazinin, maliki tarafından geri alınması

retail — perakende satış

retailer — perakendeci

retainer — dâva vekâleti mukavelesi

retainer (right of - ) — vasiyeti tenfiz memurunun, terekeden ilk evvelâ kendi alacaklarını temin hususunda haiz olduğu hak

retatining fee — vekâlet ücreti

retaliation— cezada mümaselet, kısas

retaliatory measures — mukabele i bilmisil, misli ile mukabele tedbirleri

reticence — sükût ile geçiştirme

retire — iskonto ettirilmiş bir senedi tedavülden çıkararak bedelini tediye

retirement — tekaütlük, istifa, çekilme

retortion — misliyle mukabele

retour sans protet — masrafsız iade

retractation — rücu, cayma

retransfer — devren ferağ

retroaction — makable şümul

reîrocession — iade, ilk sahibine temlik

return — bir ilân, karar veya hükmün infazı hakkında infaz eden memurun mahkemeye verdiği rapor

return — ticaret siciline her yıl verilmesi lâzım gelen ortaklar listesi

returning officer — seçim memuru

revenue — gelir, irat

revenues — varidat, gelirler

revenue-stamp — damga pulu

reversal — bir hükmün istinaf mahkemesince nakzi

reversion — eski sahibine intikal

reversionary beir — namzet, art mirasçı (bk. İkame No. 2)

reversionary heir (appointment of a-) — fevkalâde ikame (bk. İkame No. 2)

reversioner — intikal hakkına sahip olan kimse

revesting — eski sahibine avdet

review — yeniden muayene

revision of a judgment — muhakemenin iadesi

revival — teceddüt, yeniden canlanma veya hüküm ifade etme

revocable (letter of) credit — kabil-i rücu (dönülebilir) akreditif (bk. Akreditif No. 3)

revocation — iptal, fesih, azil

revolt — isyan, ayaklanma

revolution — ihtilâl, inkilâp

reward — mükâfat

rex non potest peccare -—- kral suç işleyemez

rex nunquam moritur — kral ölmez

rex quod injustum est facere non potest — kral haksızlık yapamaz

Rhodes (Laws of - ) — müşterek avaryaya müteallik Rodos adasının kanunu

rider — alonj; zeyl ; ek

right — hak

right in personam — şahsî hak

right in rem — aynî hak

right of action — dâva hakkı

right of asylum —- iltica hakkı

right of recourse — rücu hakkı

right of conquest — fetih hakkı

right of defence — müdafaa hakkı

right of entry — işgal hakkı

right of free development — serbestçe inkişaf hakkı

right of free entrance — duhul hakkı

right of initiative for legislation — kanun teklifi hakkı

right of mutual respect — mütekabil hürmet hakkı

right of passage — mürur hakkı, geçit hakkı

right of petition — arzuhal hakkı

right of preference — rüçhan hakkı

right of prize — denizde zabıt ve müsadere

right of recovery — rücu hakkı

right of redemption — iştira hakkı

right of retention. — hapis hakkı

right of sanctuary — iltica hakkı

right of self-government — muhtariyet, özerklik

right of way — mürur hakkı

Hght to begin — başlamak hakkı, ilk söze hak

right to redress — refiyet hakkı

right to seize booty — ganimet hakkı (bk. Ganimet N o. 1)

right to sue and to be sued — husumet ehliyeti

right (fundam ental-) — asil haklar

rights (natural-) — aslî haklar

rights (personal - ) — şahsi haklar

rights (principal - ) — aslî haklar

rights (real-) — aynî haklar

rights of man — insan haklan

rights over intellectual (immaterial)

property — fikrî haklar

riot — isyan, ayaklanma

risk — hasar, riziko

ristomo — ristomo

rivers (international - ) — milletlerarası nehirler

road — yol

robbery — şakavet

robe — kisve

rogatory commission — istinabe

roll — bordro, sicil, defter, tutanak

rolling capital — isletme sermayesi,

döner sermaye

rout — tecemmu, tecemmuat

royal assent — yüksek (âlî) tasdik

royalty — imtiyaz veya berat ücreti;

telif hakkı

ruins — enkaz

rule — düstur, hüküm, kaide

Rule of Law — kanuna karşı eşitlik prensibi

Rule (Principle) of morals — ahlâk kaidesi

rule of reciprocity — mütekabiliyet (karşılık) esası

rules — dahilî nizamname, iç tüzük

rules of procedure — muhakeme usulleri

running-days — birbirini takip eden günler

running down case — taşıtların çarpışmasından doğan tazminat davası